Görele_Türkelli Köyü
Türkeli Köyü[1][1]
Türkelli köyü ;Görele ilçe merkezine 4 km mesafede olup resmi kayıtlara göre 02.07.1942 tarihinde köy tüzel kişiliği almıştır. 1997 yılı kayıtlarına göre köyde, 120 hane ve 132 nüfus bulunmaktadır. 2000 yılı nüfus sayımlarında ise köyün nüfusu 192 kişi olarak tesbit edilmiştir. Köye, Görele’nin çıkışından, Trabzon tarafındaki sahildeki devlet kara yolunun üzerinden başlayan asfalt bir yolla ulaşım sağlanır. Köye çıkışta, yolun kenarlarında düzenli dikilmiş kavak ağaçları bulunmaktadır. Kaba mahallesi, Yeğenli Köyü, Tepeköy ve Dokuzgöz merası köyün çevresini oluşturmaktadır. Dokuzgöz[2][2] yöremiz için, turizm ve küçük yaylacılık (yaylaya hazırlık) açısından büyük önem taşımaktadır. Türkelli köyü halkının yüzde altmışını esnaflar oluşturmaktadır Geri kalan kısım ise fındık, çay ve meyvecilikle geçimini sağlamaktadır.
Köyde: "Türkelli camisi" adında bir cami, Türkelli deresi üzerinde bulunan; "Yunus Ali değirmeni" (Yunuso değirmeni) ve "Türkelli değirmeni" isimlerinde iki değirmen, sahilde bulunan "Gemitaşı köprüsü" denilen bir köprü, Yurtyeri, Hacıgadı, Gıran, Çamcanoğlu isimlerinde dört aile kabristanlığı ve on civarında su kaynağı ve çeşme vardır. Bu çeşmeler soğuk olmaları ve lezzetiyle ayrı bir önem taşımaktadır. En ünlüsü ise; Dokuzgöz’dür. Diğerleri ise: Sarnıç, Küpsuyu, Centu çeşmesi, Çakmaklı, Olukyanı ve Sarıkaya’dır.
Mehmet Ali Karadeniz[3][3] fındık kralı diye bilinen Mehmet Gürel, Görele’de ilk fındık işleme fabrikasını kuran ve işleten Mehmet Temel Demirci, köyün önde gelen siyaset ve iş adamlarıdır. Bunların yanında, köyden bir çok kişi İstiklal savaşına katılmış ve İstiklal madalyası sahibi olmuşlardır. Bu kişilerden bilinenler şunlardır: Tahir Bakkal, Temel Satıcı, Şemsettin Karadeniz, Bebekamet Saral, Tefik Ustaal ve Gabamustafaoğulları’ndan Kazım.
Gabamustafaoğulları’ndan Kazım istiklal harbine gitmiş, ancak geri dönmemiştir. Mezarının olup olmadığı ya da varsa da nerede olduğu bilinmemektedir[4][4]. Günümüzde hepsi rahmetli olmuşlardır. İmamoğullarından Mustafa oğlu Temel, Kop Dağları’nda donarak şehit olmuştur. Ayrıca; İmamoğlu Sabri Demirci, Osmanağa çetesi’nde onbaşı rutbesiyle İnönü ve Sakarya harbine iştirak etmiş, sağ baş parmağı şarapnel parçasıyla kopmuş ve gazi olmuştur. Köyde: Hacullu, Kodalı, Kıran, Ahmetli Kıranı (Amatlı), Ortamahalle, Civilli ve Sırganlı mahalleleri bulunmaktadır. Bunun yanında, Çamcan oğulları, Saral oğulları, Garamustafa oğulları, Yavuzali oğulları, Bakkal oğulları, Garaveli oğulları, Hıdır oğulları, İmamoğulları, Kep oğulları, Mucuları, Has oğulları, Şehit oğulları, Anal oğulları, Gaba Mustafa oğulları, Civil oğulları ve Ametcen (Özdemir) oğulları günümüzde yaşayan ve bilinen sülalelerdendir.
Köy halkı, "Seferberlik Efsanesi" dedikleri olayı günümüzde de anlatmaktadırlar. Köyün diğer özellikleri ise; eski Görele evlerinden evlerin bulunması, toplu bir görünümü ve modern yapının fazla oluşuyla dikkat çekmektedir. Bölgede; Türkelli yolunun, Görele’de insan gücüyle, kazma-kürekle yapılmış ilk yol olduğu belirtilmektedir.
Salih Demirci, Türkelli köyü ile ilgili şu bilgileri vermektedir.
[1][1] Ali Bilir, Geçmişten Günümüze Tüm Yönleriyle Görele, Simurg Yayınları, İstanbul, 2001
[2][2] Dokuzgöz: Geniş Bilgi Kitabın Turizim Bölümünde.
[3][3] Mehmet Ali Karadeniz ile ilgili geniş bilgi için.Göreleli Ünlü Simalar Bölümüne bk.
[4][4] Hüseyin Ali Kabataş, (Gabamustafaoğlu Kazım’ın oğlunun torunu)